De Nieuwe Schijf van Vijf

Hooggespannen verwachtingen: de nieuwe Schijf van Vijf

Het Voedingscentrum heeft de nieuwe Schijf van Vijf geintroduceerd. Vooraf werd er druk gespeculeerd: minder brood en aardappelen? Minder suikerrijke voeding? Meer vis en gevogelte? Voldoende (on)verzadigde vetten? 

 

250 gram groente

Over het algemeen wordt er meer groente aanbevolen. Waar het Voedingscentrum eerst 200 gram per dag adviseerde, is dat nu 250 gram. Meer groente is altijd beter, maar of het haalbaar is… Volgens het CBS haalde in 2014 slechts 28 procent van de Nederlandse bevolking de 200 gram. Tip: twee keer 125 gram is ook 250 gram. Overgebleven groenten passen vaak prima in een salade voor tussen de middag.

Twee stuks fruit

Twee stuks fruit per dag, dat blijft zo. Maar we zijn gewaarschuwd: vruchtensappen en smoothies horen niet thuis in ons dagelijks eetpatroon. Een woordvoerder van het Voedingscentrum stelt: “Wanneer je een sinaasappel eet, krijg je meer vezels binnen en heb je langer een verzadigd gevoel”. Je kunt natuurlijk ook het fruit met vezels en al in de smoothie verwerken. Vruchtensappen zijn inderdaad geen gemis: vaak is dat niets meer dan een overdosis fructose met de illusie van gezondheid.

Lees ook: zorgkosten kunnen sterk omlaag met groente en fruit

Minder vis

Misschien wel de grootste verrassing: er wordt minder vis aanbevolen! Eén keer per week vette vis blijkt genoeg. Misschien haalt u de norm nu wel… Ook weer een illusie natuurlijk. Ter vergelijking: in het land-waterecosysteem waarin we evolueerden, aten we vrijwel dagelijks vis. Bovendien staan de landen IJsland en Japan – allebei echte vislanden – in de top vijf qua levensverwachting. Last but not least is het omega 3-vetzuur DHA uit vis een belangrijke bouwsteen voor de hersenen. Suppleren wordt met de nieuwe Schijf van Vijf dus extra belangrijk.

Lees ook: verband evolutionaire visconsumptie en hersengroei

Vlees met mate

Vlees en gevogelte als kip, kalkoen, biefstuk en varkenshaas mogen met mate, zolang ze geen toevoegingen bevatten of te veel zout. In gevogelte kunnen we ons vinden, maar rood vlees kan schadelijk zijn voor de gezondheid, stelt ook de wereldgezondheidsorganisatie. En vleesbeleg? Dat vervangen we bij voorkeur door 100% notenpasta, vis, ei en gegrilde groente. Volgens het Voedingscentrum is het trouwens ook goed mogelijk om vleesloos te leven, als men onder andere zorgt voor voldoende eiwitten, B-vitaminen en ijzer. En broodloos? Kan dat ook?

Brood

Hoewel men vlees geheel uit de voeding mag weglaten, wordt dit voor volkoren granen afgeraden. Evolutionair is dat een vreemde gang van zaken: we eten al veel langer vlees dan graan. Maar goed: eet je boterhammen, dan staan er nog steeds zes tot acht op het dagmenu, volkoren welteverstaan. Het beste argument voor het eten van brood lijkt jodium te zijn. Wie al die koolhydraten wil omzeilen, kan een jodiumsupplement nemen. Dat zegt ook Robin Peeters, hoogleraar schildklierziekten van het Erasmus MC in Rotterdam.

Lees ook: Eet je weinig brood? Overweeg een supplement met jodium!

Vetten

Kokosolie en roomboter staan niet in de Schijf van Vijf, met als argument dat ze veel verzadigde vetten bevatten. Als alternatief worden zonnebloemolie en olijfolie genoemd. Olijfolie is prima natuurlijk, maar zonnebloemolie bevat vooral omega-6, iets waar we al voldoende van binnenkrijgen. Sowieso lijkt de Schijf van Vijf ons te vertellen dat verzadigde vetten slecht zijn. Wat ons betreft zorgen verzadigde vetten ervoor dat de vertering vertraagt, waardoor men langer een verzadigd gevoel heeft. Verzadiging is de sterkste troef tegen overeten, bijvoorbeeld op het gebied van boterhammen.

Aardappel

Het Voedingscentrum heeft eigenlijk niet veel te zeggen over de aardappel. “Aardappel is geen graanproduct, maar wel een goede basis voor de maaltijd en een bron van nuttige voedingstoffen”. Over welke nuttige voedingsstoffen hebben we het hier eigenlijk? Zetmeel, vezels, vitamine B6 en vitamine C.  Zetmeel missen we niet en vezels haal je makkelijk uit groente en fruit. Daar zit ook vitamine C in. Voor vitamine B6 kun je vlees eten, eieren, vis, banaan… De aardappel is een stuk minder onmisbaar dan hij nu lijkt.

Suppletie

De Schijf van Vijf heeft geen vak gereserveerd voor supplementen. Toch kunnen deze een nuttige aanvulling zijn op vrijwel elk voedingspatroon. Dat geldt niet alleen voor mensen die niet aan de richtlijnen voldoen en ook niet alleen op de gebieden jodium en visvetzuren.

Bron: Bonusan 30-03-2016